Ragnar Þór Ingólfsson kom ásamt forsetateymi ASÍ til fundar við stjórnir Þingiðnar og Framsýnar á þriðjudaginn. Við það tækifæri færði formaður Framsýnar Ragnari Þór blómvönd frá félaginu en hann var nýlega endurkjörinn sem formaður VR til næstu tveggja ára eftir harða kosningabaráttu við Helgu Guðrúnu Jónasdóttir. Svo fór að Ragnar sigraði með miklum yfirburðum. Eftir að Ragnar Þór tók við VR fyrir nokkrum árum hafa félögin, Framsýn og VR, átt mjög gott samstarf um málefni launafólks og störfuðu m.a. þétt saman í síðustu kjarasamningum þegar svonefndur Lífskjarasamningur var gerður.

Ríkisstjórnin kynnti þann 12. mars 2021 atvinnuátak undir yfirskriftinni „Hefjum störf“. Markmiðið er að með átakinu verði til allt að 7.000 tímabundin störf í samvinnu við atvinnulífið, opinberar stofnanir, sveitarfélög og félagasamtök. Ráðgert er að verja um 4.500 – 5.000 milljónum króna til þessara aðgerða.

Sjá nánar á þessari vefsíðu Vinnumálastofnunar

Lítil og meðalstór fyrirtæki
Nú er auðveldara fyrir lítil og meðalstór fyrirtæki að ráða fólk og búa sig undir bjartari framtíð en fyrirtæki sem hafa færri en 70 starfsmenn geta ráðið atvinnuleitendur sem hafa verið án atvinnu í 12 mánuði eða lengur með ríflegum stuðningi. Hverjum nýjum starfsmanni fylgir allt að 472 þúsund króna stuðningur á mánuði, auk 11,5% framlags í lífeyrissjóð, í allt að sex mánuði og getur fyrirtækið ráðið eins marga starfsmenn og það þarf þangað til heildar starfsmannafjöldi hefur náð 70. Ráðningartímabilið er sex mánuðir á tímabilinu frá apríl til desember 2021.

Ráðningarstyrkir fyrir fyrirtæki af öllum stærðum og gerðum Þá geta fyrirtæki af öllum stærðum og gerðum nýtt sér ráðningarstyrki sem auðvelda atvinnurekendum að ráða starfsfólk og fjölga atvinnutækifærum þeirra sem eru án atvinnu. Með ráðningarstyrk getur atvinnurekandi fengið fullar grunnatvinnuleysisbætur með hverjum atvinnuleitanda sem hefur verið án vinnu í 30 daga eða lengur í allt að sex mánuði með hverjum nýjum starfsmanni, eða 307.430 krónur á mánuði, auk 11,5% framlags í lífeyrissjóð. Ekkert þak er á fjölda starfsmanna sem fyrirtæki geta ráðið með þessu úrræði.

Sveitarfélög og opinberar stofnanir
Til að koma til móts við þann hóp sem er við það að fullnýta bótarétt sinn innan atvinnuleysistryggingakerfisins og hefur ekki fengið atvinnu við lok bótatímabilsins verður farið í sérstakar aðgerðir til að aðstoða einstaklinga í þessum hópi við að komast aftur inn á vinnumarkað. Þannig greiðir Vinnumálastofnun ráðningastyrk í allt að sex mánuði, og er heimilt að lengja um aðra sex fyrir einstaklinga með skerta starfsgetu, vegna ráðningu einstaklinga sem eru við það að ljúka bótarétti. Er stofnuninni heimilt að greiða ráðningarstyrki sem nema fullum launum samkvæmt kjarasamningum að hámarki kr. 472.835 á mánuði sem er hámark tekjutengdra bóta auk 11,5% mótframlags í lífeyrissjóð. Skilyrði er að ráðinn sé einstaklingur sem á sex mánuði eða minna eftir af bótarétti.

Þá er sveitarfélögum einnig heimilt að ráða til sín einstaklinga sem fullnýttu bótarétt sinn innan atvinnuleysistryggingarkerfisins á tímabilinu 1. október. til 31. desember 2020.

Félagasamtök
Félagasamtök, sem rekin eru til almannaheilla og án hagnaðarsjónarmiða, er gert kleift að stofna til tímabundinna átaksverkefna í vor og sumar með ráðningarstyrk sem nemur fullum launum samkvæmt kjarasamningum að hámarki kr. 472.835 á mánuði sem er hámark tekjutengdra bóta auk 11,5% mótframlags í lífeyrissjóð. Þá verður greitt 25% álag til þess að standa straum af kostnaði við verkefnin, svo sem við landvernd, viðhald göngustíga, landhreinsun, gróðursetningu, íþróttir og afþreyingu fyrir börn og unglinga og svo framvegis. Skilyrði fyrir ráðningarstyrk er að viðkomandi atvinnuleitandi hafi verið án atvinnu í 12 mánuði eða lengur.

Sumarstörf fyrir námsmenn
Stjórnvöld ætla að ná til þess hóps námsmanna sem ekki fær starf eða aðgang að öðru úrræði í sumar og verður það kynnt síðar í samstarfi við mennta- og menningarmálaráðuneytið og aðra hagsmunaaðila.

Það var öflugt lið sem kom til móts við stjórnir Framsýnar og Þingiðnar á fundi á Húsavík í gær. Stjórn Framsýnar-ung tók einnig þátt í fundinum. Forsetateymi ASÍ ásamt framkvæmdastjóra sambandsins Höllu Gunnarsdóttur litu við en þau eru á hringferð um landið. Tilgangur ferðarinnar er að funda með stjórnum aðildarfélaga Alþýðusambands Íslands og heyra í þeim hljóðið og hvað brennur helst á þeim varðandi það sem betur má fara í starfi sambandsins. Á fundinum í gær skiptumst fundarmenn á skoðunum um málefni Alþýðusambandsins og verkalýðshreyfingarinnar almennt auk þess sem starfsemi stéttarfélaga var til umræðu sem og atvinnuástandið sem er verulega slæmt um þessar mundir.

Fulltrúar Framsýnar og Þingiðnar kölluðu eftir meiri skilningi á stöðu félagsmanna innan stéttarfélaga á landsbyggðinni. Eðlilegt væri að ASÍ beitti sér fyrir meiri jöfnuði burt séð frá búsetu. Meðal annars var komið inn á þann mikla kostnað fólks sem fylgir því að sækja sér læknishjálp eða menntun fjarri heimabyggð, ekki síst fyrir láglaunafólk á landsbyggðinni.

Þá kom fram gagnrýni á Bjarg sem er íbúðafélag stofnað af ASÍ og BSRB. Félagið er rekið án hagnaðarmarkmiða og er ætlað að tryggja tekjulágum fjölskyldum á vinnumarkaði aðgengi að öruggu íbúðarhúsnæði í langtímaleigu. Um er að ræða svokölluð leiguheimili að norrænni fyrirmynd, „Almene boliger“. Leiðarljós félagsins er að veita leigutökum öruggt húsnæði til langs tíma. Fulltrúar Framsýnar og Þingiðnar komu þeim skilaboðum á framfæri að þeir vildu sjá Bjarg koma til móts við þarfir fólks sem víðast um landið, ekki bara nánast á höfuðborgarsvæðinu. Meðan svo væri stæði Bjarg ekki undir nafni sem kostur fyrir tekjulágar fjölskyldur að eignast öruggt húsaskjól.

Kallað var eftir því að öll störf á vegum ASÍ væru auglýst laus til umsóknar en óánægju hefur gætt innan hreyfingarinnar með að svo hafi ekki verið í öllum tilvikum.

Umræður urðu um síðasta þing ASÍ þar sem sú breyting varð á að ekki var lengur pláss fyrir forseta af landsbyggðinni eins og sátt hefur verið um fram að þessu. Núverandi forsetar ASÍ koma allir af höfuðborgarsvæðinu en þeim var fjölgað um einn á síðasta þingi sambandsins, það er varaforsetum sem eftir samþykktar breytingar eru þrír. Framsýn hefur haldið því fram að það sé óásættanlegt með öllu, sjónarmmið launþega á landsbyggðinni verði þar með undir í umræðunni, ekki síst varðandi stefnumótun ASÍ í stórum og þýðingarmiklum málum.

Þá töldu fulltrúar Framsýnar rétt að taka upp umræðu um launakjör annars vegar hjá starfsmönnum ríkis og sveitarfélaga og hins vegar á almenna vinnumarkaðinum. Fyrir liggur að launakjör fólks á almenna vinnumarkaðinum hafa dregist verulega aftur úr launakjörum starfsmanna hjá hinu opinbera. Fulltrúar Framsýnar komu þeim ábendingum á framfæri við forsetateymið að þetta væri varhugaverð þróun. Mikilvægt væri að gera átak í að bæta kjör starfsmanna á almenna vinnumarkaðinum.  

Fulltrúar Framsýnar komu því skýrt á framfæri við forsetateymið að félagið legðist alfarið gegn því að endurvekja SALEK-samkomulagið í formi Grænbókar sem stjórnvöld hafa lagt mikið upp úr að nái fram að ganga. Nefnd um gerð grænbókar um kjarasamninga og vinnumarkaðsmál var sett á laggirnar í nóvember í fyrra og ætlað að skila tillögum sínum til forsætisráðherra í apríl. Framsýn hefur verið afar gagnrýnin á SALEK-samkomulagið. SALEK er norrænt vinnumarkaðsmódel og er skammstöfun fyrir samstarf um launaupplýsingar og efnahagsforsendur kjarasamninga. Verði SALEK að veruleika dregur það úr vægi félagsmanna stéttarfélaga að hafa áhrif á sín mál er viðkemur kjarabaráttu sem er andstætt þeim reglum sem hafa gilt á íslenskum vinnumarkaði fram að þessu. Eðlilega hugnast Framsýn ekki þess vegferð í nafni SALEK að draga úr vægi launamanna að hafa áhrif á sín mál, reyndar eru skiptar skoðanir um málið innan hreyfingarinnar.

Í heildina var fundurinn góður og þess er vænst að forsetateymið fylgi eftir þeim áherslum sem fram komu á fundinum.

Halla Gunnarsdóttir framkvæmdastjóri ASÍ er hér með forsetunum; Kristján Þórður Snæbjarnarson, Drífa Snædal, Sólveig Anna Jónsdóttir og Ragnar Þór Ingólfsson.

Forsetateymi ASÍ fundaði með stjórnum Þingiðnar, Framsýnar og Framsýnar-ung í gærkvöldi. Fundurinn fór vel fram og skiptust menn á skoðunum um málefni verkalýðshreyfingarinnar.

Guðmunda formaður Framsýnar-ung og Halla Gunnarsdóttir framkvæmdastjóri ASÍ hugsandi yfir ræðu formanns Framsýnar sem væntanlega hefur ekki verið gáfuleg.

Stéttarfélgin hafa skipt um bifreið með kaupum á Toyota Rav4 árgerð 2015. Líkt og með fyrri bifreið verður hún notuð við vinnustaðaeftirlit og önnur störf á vegum stéttarfélaga á hverjum tíma. Félagssvæði stéttarfélaganna í Þingeyjarsýslum er um 18% af landinu og því þurfa starfsmenn félaganna oft að ferðast um langan veg til að sinna félagsmönnum.

Stéttarfélögin hafa undanfarið unnið að því að endurskoða vaxtakjör á fjármunum félaganna hjá þeim fjármálastofnunum sem stéttarfélögin hafa verið í viðskiptum við, það er hjá Íslandsbanka og Sparisjóði Suður Þingeyinga. Á dögunum var undirritaður samningur við Íslandsbanka um áframhaldandi viðskipti og þá eru viðræður við Sparisjóðinn komnar langt á veg. Ekki er ólíklegt að aðilar skrifi undir samning í næstu viku en viðræður hafa gengið vel og eru á lokastigi. Margrétt Hólm Valsdóttir útibústjóri Íslandsbanka á Húsavík er hér með fjármálastjóra stéttarfélaganna Elísabetu og Aðalsteini Árna formanni Framsýnar og forstöðumanni stéttarfélaganna sem aðild eiga að Skrifstofu stéttarfélaganna eftir undirskrift samningsins í gær.

Viðræður við stjórnendur Sparisjóðs Suður Þingeyinga hafa farið fram í gegnum teams sem hafa gengið vel.

Norðurþing og Framsýn stéttarfélag hafa endurnýjað samkomulag sem aðilar gerðu með sér síðasta sumar og varðar launakjör unglinga á aldrinum 16 til 17 ára sem verða þátttakendur í sérstöku átaksverkefni á vegum Norðurþings í sumar. Þá er um það samið að Framsýn komi að því að fræða starfsmenn um réttindi og þeirra skyldur á vinnumarkaði. Samkomulags þess efnis var undirritað í vikunni og gildir sumarið 2021.

Veðrið hefur ekki leikið við Norðlendinga undanfarið. Þessi mynd er tekin við Skrifstofu stéttarfélaganna í morgun og endurspeglar veðrið og ásókn félagsmanna í þjónustu á vegum stéttarfélaganna. Öll bílastæði full. Reyndar ber að geta þess að nú stendur yfir nýliðafræðsla á vegum PCC í fundarsal stéttarfélaganna og því er mikið líf og fjör í húsnæðinu.

Eins og fram hefur komið í fjölmiðlum hefst framleiðsla á ný hjá PCC á Bakka með vorinu sem eru mikil gleðitíðindi enda PCC með stærri vinnustöðum á svæðinu svo ekki sé talað um hliðarstarfsemi  sem tengist starfsemi fyrirtækisins á Bakka en mörg fyrirtæki á svæðinu hafa mikilla hagsmuni að því að starfsemin á Bakka gangi vel. Fyrir framleiðslustopp síðasta haust störfuðu um 150 starfsmenn hjá fyrirtækinu. Eftir það fækkaði þeim verulega eða niður í um 50 starfsmenn. Fyrirtækið auglýsti nýlega eftir starfsmönnum í um 60 stöðugildi. Viðbrögðin hafa ekki látið á sér standa þar sem yfir hundrað manns hafa haft samband við forsvarsmenn verksmiðjunnar í leit að vinnu hjá fyrirtækinu.

Miðað við þessa miklu ásókn verður ekki erfitt fyrir fyrirtækið að manna þær stöður sem til stendur að ráða í áður en verksmiðjan fer af stað aftur. Samhliða ráðningarferlinu er hafin nýliðafræðsla á vegum PCC en mikið er lagt upp úr því að fræða starfsmenn um starfsemina og helstu öryggisreglur sem gilda almennt á vinnustöðum. Þá hafa fulltrúar stéttarfélaganna verið beðnir um að kynna réttindi og skyldur starfsmanna á vinnumarkaði. Stéttarfélögin hafa samið við Þekkingarnet Þingeyinga um að sjá um þann hluta af námskeiðinu fyrir hönd stéttarfélaganna. Forsvarsmenn stéttarfélaganna og PCC á Bakka hafa átt gott samstarf um málefni starfsmanna er viðkemur aðbúnaði, öryggismálum og launakjörum enda vænlegast til árangurs fyrir báða aðila með hagsmuni starfsmanna og fyrirtækisins að leiðarljósi.

Eins og fjallað hefur verið um á heimasíðunni kom stjórn og trúnaðarráð Framsýnar saman til fundar síðasta mánudag ásamt stjórn Framsýnar-ung. Í tilefni af því að fundir á vegum stjórnar og trúnaðarráðs hafa legið niðri síðan í september 2020, það er „snertifundir“ var ákveðið að bjóða upp á kaffi og vöfflur enda voru menn almennt ánægðir með að fá að hittast aftur eftir langt hlé sem tengist Covid. Að sjálfsögðu urðu líflegar umræður á fundinum. Til gamans má geta þess að tvær ungar konur, þær Sunna og Elva, sem báðar sitja í stjórn Framsýnar-ung fengu smá gjöf frá Framsýn í tilefni af því að þær eignuðust nýlega börn. Þær létu það ekki aftra sér og mættu galvaskar á fundinn.

• 

• 

• 

• 

• 

Félagsmenn aðildarfélaga SGS sem starfa hjá sveitarfélögum fá í samræmi við síðustu kjarasamninga greitt 1,5% af launum sínum í Félagsmannasjóð SGS. Þetta á við um félagsmenn Framsýnar sem starfa hjá sveitarfélögum.

Greitt var úr sjóðnum í fyrsta sinn 1. febrúar síðastliðinn og hafa nú verið greiddar rúmar 218 milljónir króna til tæplega 5.000 félagsmanna.

Félagsmönnum aðildarfélaga SGS, sem starfa hjá sveitarfélögum, og ekki hafa fengið greitt úr sjóðnum er bent á að fylla út þetta form.

Greitt verður úr sjóðnum með reglubundum hætti næstu mánuði.

Stjórn og trúnaðarráð Framsýnar kom saman til fundar í gær ásamt stjórn Framsýnar- ung. Dagskrá fundarins var löng en tæplega 30 mál voru tekin til umræðu og afgreiðslu á fundinum. Eftir umræður um stöðu lágtekjufólks samþykkti fundurinn samhljóða að senda frá sér svohljóðandi ályktun um stöðuna sem að mati fundarmanna væri langt frá því að vera boðleg.

Ályktun um vanda lágtekjufólks
-Framsýn kallar eftir aðgerðum-

„Framsýn stéttarfélag krefst þess að stjórnvöld grípi þegar í stað til tímabundinna aðgerða til að bæta kjör atvinnuleitenda, jafnframt því að auka stuðning við lágtekjufólk til lengri tíma.

Verkalýðshreyfingin hefur kallað eftir auknum stuðningi við atvinnuleitendur og að komið verði til móts við lágtekjufólk í landinu með sértækum aðgerðum, bæði karla og konur. Í dag eru lægstu laun samkvæmt kjarasamningi Samtaka atvinnulífsins og Starfsgreinasambands Íslands kr. 331.735,- á mánuði, sem er langt undir öllum framfærsluviðmiðum.

Að mati Framsýnar á það að vera eitt af forgangsmálum stjórnvalda og aðila vinnumarkaðarins að bæta stöðu þessa hóps s.s. með hækkun lægstu launa og hækkunum á barnabótum, vaxtabótum og húsnæðisbótum. Þá verði tímabil atvinnuleysisbóta tímabundið lengt og grunnatvinnuleysisbætur hækkaðar.

Framsýn kallar jafnframt eftir auknum framlögum til byggingar leiguhúsnæðis í almenna íbúðakerfinu og að Bjarg íbúðafélag horfi til þess að byggja eða fjárfesta í íbúðum sem víðast um landið í stað þess að horfa nær eingöngu á suðvesturhornið.  

Þörfin fyrir ódýrt og öruggt íbúðarhúsnæði er til staðar víða um land. Við því þarf að bregðast með aðkomu stjórnvalda, fjármálastofnanna og verkalýðshreyfingarinnar í gegnum  Bjarg íbúðarfélag, sem ætlað er að tryggja tekjulágum einstaklingum og fjölskyldum á vinnumarkaði sem eru fullgildir félagsmenn aðildarfélaga ASÍ eða BSRB, aðgengi að öruggu íbúðarhúsnæði í langtímaleigu, án hagnaðarmarkmiða.“ 

Framsýn leggur mikið upp úr því að vera með öfluga trúnaðarmenn á vinnustöðum og í dag eru starfandi á fjórða tug trúnaðarmanna á vinnustöðum á félagssvæðinu. Á stjórnarfundi Framsýnar í gær var gengið frá tveimur nýjum trúnaðarmönnum, annars vegar fyrir starfsmenn Olís á Húsavík og hins vegar fyrir áhöfnina á Pálínu Þórunni GK 49. Á vinnustöðum þar sem starfandi eru fleiri en fimm starfsmenn ber að kjósa trúnaðarmann. Rétt er að hvetja þá vinnustaði sem ekki hafa þegar kjörið sér trúnaðarmann að gera það og tilkynna það síðan til Skrifstofu stéttarfélaganna. Til að efla trúnaðarmenn í starfi stendur þeim til boða að fara á trúnaðarmannanámskeið. Næsta námskeið, sem er tveggja daga námskeið, verður haldið 19 til 20. apríl. Námskeiðið er trúnaðarmönnum að kostnaðarlausu auk þess sem þeir halda launum meðan þeir sitja námskeiðið. Frekari upplýsingar eru í boði á Skrifstofu stéttarfélaganna.

(Meðfylgjandi mynd er tekin af heimasíðu Nesfisks) 

Skrifstofa stéttarfélaganna á Húsavík og Verkalýðsfélag Þórshafnar hafa endurnýjað samstarfssamning um þjónustu við félagsmenn Verkalýðsfélags Þórshafnar. Aðilar hafa um margra ára skeið átt mjög gott samstarf um sameiginleg mál er varða starfsemi og rekstur stéttarfélaga og endurspeglast í endurnýjuðum samningi. Í samningnum er m.a. kveðið á um að samningsaðilar séu sammála um að vinna sameiginlega að málefnum félagsmanna, atvinnulífs og byggðarlagsins í heild sinni með hagsmuni félagsmanna að leiðarljósi.

Samningurinn miðast við að félagsmenn, fyrirtæki og stofnanir á félagssvæði Verkalýðsfélags Þórshafnar leiti til skrifstofu félagsins á Þórshöfn varðandi sín mál er tengjast starfsemi stéttarfélaga. Það er, áður en leitað er til Skrifstofu stéttarfélaganna á Húsavík eftir frekari þjónustu. Í þeim tilvikum sem félagsmenn eða starfsmenn VÞ leita til Skrifstofu stéttarfélaganna á Húsavík skulu starfsmenn stéttarfélaganna leitast við að veita viðkomandi aðilum viðunandi þjónustu. Það sama á við um fyrirtæki og stofnanir á félagssvæði VÞ sem leita til Skrifstofu stéttarfélaganna enda tengist fyrirspurnirnar starfsemi VÞ.

Með samningnum fá félagsmenn Verkalýðsfélag Þórshafnar aðgengi að lögmanni Framsýnar sem og kjörum félagsmanna Framsýnar á flugmiðum með Flugfélaginu Erni á flugleiðinni Reykjavík-Húsavík. Sama á við um önnur kjör s.s. vegna hótelgistinga/skoðunargjalda bifreiða sem Framsýn kann að semja um fyrir sína félagsmenn á hverjum tíma enda verði hægt að heimfæra slík kjör á félagsmenn VÞ. Þá skulu félagsmenn Verkalýðsfélags Þórshafnar hafa aðgengi að orlofshúsum/íbúðum til jafns við félagsmenn aðildarfélaga Skrifstofu stéttarfélaganna á orlofstímabilinu frá 1. júní til 31. ágúst ár hvert. Utan hefðbundins orlofstíma (1. júní til 31. ágúst) skulu félagsmenn VÞ hafa aðgengi að orlofsíbúðum stéttarfélaganna Framsýnar/Þingiðnar í Reykjavík/Kópavogi, næst á eftir félagsmönnum Framsýnar/Þingiðnar. Sömuleiðis skulu aðildarfélög Skrifstofu stéttarfélaganna hafa aðgang að orlofshúsum VÞ í Kjarnaskógi, næst á eftir félagsmönnum þeirra.

Þá er um það samið að Verkalýðsfélag Þórshafnar hafi aðgengi að vinnustaðaeftirliti aðildarfélaga Skrifstofu stéttarfélaganna. Samstarfssamningurinn hefur tekið gildi og greiðir Verkalýðsfélag Þórshafnar ákveðna þóknun fyrir veitta þjónustu til Skrifstofu stéttarfélaganna.

Leiðréttum skakkt verðmætamat – Greiðum konum mannsæmandi laun
Alþjóðlegur baráttudagur kvenna er runninn upp en í rúma öld hefur 8. mars verið táknrænn fyrir baráttu kvenna fyrir bættum kjörum og lífsaðstæðum, og í seinni tíð fyrir baráttuna gegn ofbeldi og áreitni.

Baráttukonur fyrri tíma veltu steininum af stað og fóru fram á að vinnuframlag kvenna væri metið að verðleikum. Það er sorglegt til þess að hugsa að kröfur kvenna um allan heim í dag séu í grófum dráttum þær sömu og þær voru fyrir meira en öld síðan, það er að störf þeirra séu metin að verðleikum og að vinnuaðstæður séu mannsæmandi. Það er enn merkilegra þegar því er haldið fram að jafnrétti muni einhvern vegin koma af sjálfu sér með tíð og tíma, enda sýnir sagan okkur að það er rangt.

Lykilfólkið í faraldrinum
Á hátíðarstundum er stundum talað um mikilvægi starfsstétta þar sem konur eru í meirihluta, gjarnan nefndar kvennastéttir. Nú hefur kórónaveirufaraldurinn dregið fram í sviðsljósið hvaða fólk er sannkallað lykilstarfsfólk samfélagsins. Það kom kannski sumum á óvart en ómissandi starfsfólkið í okkar samfélagi er fólkið sem starfar í heilbrigðis- og félagsþjónustu, löggæslu, skólum, við ræstingar, í almenningssamgöngum, matvöruverslunum og heimsendingum.

Flest þessara starfa eiga tvennt sameiginlegt. Meirihluti þeirra sem sinnir þeim er konur og þetta eru almennt láglaunastörf. Heildarlaun þeirra eru lægri en laun sambærilegra stétta þar sem karlar eru í meirihluta. Það að þessir hópar séu á lægri launum en sambærilegir karlahópar er ákvörðun. Það er ekki eitthvað sem gerist af sjálfu sér. Þetta er ákvörðun stjórnvalda, ákvörðun atvinnurekenda og ákvörðun samfélags í heild sinni. Kannski sprettur þessi ákvörðun af aðgerðaleysi eða skökku verðmætamati samfélagsins, en hún er engu að síður ákvörðun. Þetta óréttlæti veldur því að stór hluti kvenna á vinnumarkaði nýtur ekki launa í samræmi við framlag.

Hvaða fólk er það sem vinnur þessi störf? Þetta eru til dæmis konurnar sem hjúkra okkur þegar við veikjumst, annast fólkið okkur á ævikvöldinu, aðstoða fólk með fötlun, starfa með og kenna börnum og ungmennum og þrífa vinnustaðina okkar. Þessar konur þurfa að lifa með þeirri staðreynd að samfélagið vanmetur kerfisbundið hversu krefjandi og mikilvæg störf þeirra eru.

Störfin eiga það sameiginlegt að þar vinna konur í nánum persónulegum samskiptum við fólk, sumt hvert í mjög viðkvæmum aðstæðum eða ástandi. Stundum með fólki sem ræður ekki sínum gjörðum, áreitir þær kynferðislega eða beitir annarskonar ofbeldi. Þessar konur búa við þá kröfu að þær eigi að hlaupa hratt þó að eitt af því mikilvægasta sem þær geri í sínu starfi sé að gefa fólki tíma, sýna því hlýju, alúð og samkennd. Þær búa við lítinn sveigjanleika í störfum, geta ekki skroppið frá þó ástæður séu brýnar og hafa stundum ekki tíma til að grípa sér matarbita. Möguleikar á framþróun í starfi eru oft litlir og þar með möguleikar á að bæta kjörin.

Eftir að vinnudegi þessara kvenna lýkur liggja ekki eftir þær áþreifanleg verðmæti. Þær byggja ekki hús, leggja ekki vegi og ávaxta ekki peninga, en án þeirra framlags til verðmætasköpunar myndi samfélagið okkar einfaldlega ekki ganga upp. Það sjáum við skýrar en nokkru sinni vegna heimsfaraldursins.

Tökum á grundvallar misréttinu
Síðustu ár hefur ýmislegt áunnist í jafnréttismálum en áherslan hefur verið á að leiðrétta launamun innan vinnustaða, til dæmis með jafnlaunastaðlinum. Þó það sé góðra gjalda vert er jafnlaunastaðallinn ekki verkfæri sem tekur á því grundvallar misrétti sem viðgengst í samfélaginu, hann leiðréttir ekki skakkt verðmætamat kvennastétta. Verkefnið okkar er ekki bara að tryggja að konur og karlar í sömu störfum fái sömu laun. Við verðum að endurmeta frá grunni mikilvægi starfa sem stórar kvennastéttir sinna. Það er augljóst öllum sem það vilja sjá að kvennastéttirnar búa við verri kjör en aðrar stéttir með sambærilegt álag, menntun og reynslu og það sættum við okkur ekki við lengur.

Það er engin ein ástæða fyrir því að vinnumarkaðurinn er kynskiptur. Ein af ástæðunum eru hugmyndir okkar um hvað konur og karlar geti gert og eigi að vera að gera. Þær skoðanir byggja flestar ómeðvitað á viðhorfinu sem ríkti í samfélagi þar karlar voru fyrirvinnur, þar sem konur máttu ekki mennta sig og máttu ekki kjósa, þegar konur áttu að sinna heimili og börnum í stað þess að vera á vinnumarkaði eins og karlarnir. Áhugasviðið hefur líka áhrif og sú staðreynd að konur bera enn meginábyrgðina á uppeldi barna og heimilishaldi.
Þetta eru ekki viðhorf sem breytast af sjálfu sér. Við þurfum að breyta þeim og það gerum við með því að móta skýra stefnu um hvernig það verður gert og fylgja henni eftir með aðgerðum.

Viðurkennum misréttið og breytum samfélaginu
Sterk samfélög ráða við það verkefni að endurskoða fyrri ákvarðanir og rétta kúrsinn af þegar fólk áttar sig á því að við erum ekki á réttri leið. Við getum ákveðið að stokka upp úrelt verðmætamat sem varð til í samfélagi fyrri tíma og gefa upp á nýtt. Við getum sem samfélag ákveðið að meta færni, ábyrgð, starfsskilyrði og álag ólíkra starfa óháð því hvað starfað er við.
Heimsfaraldurinn hefur varpað skýru ljósi á mikilvægi starfa stórra kvennastétta. Nýtum þessa reynslu til nauðsynlegra umbóta. Horfumst í augu við misrétti á vinnumarkaði og gerum þær breytingar sem þarf til að við getum kallað okkur nútímalegt samfélag. Við skorum á ykkur öll að taka þátt í því að rétta samfélagsgerðina okkar við. Vinnum öll að jafnrétti, saman.

Drífa Snædal forseti ASÍ
Sonja Ýr Þorbergsdóttir formaður BSRB
Þórunn Sveinbjarnardóttir formaður BHM

(Þessi frétt er tekin af vef ASÍ)

Alþýðusamband Íslands og Samtök atvinnulífsins hafa gert breytingar á kjarasamningi aðila um lífeyrismál, en samningurinn er stofnskjal og bakhjarl lífeyrissjóða á almennum vinnumarkaði.

Breytingarnar felast í umgjörð fyrir hugsanlega afturköllun tilnefningaraðila á umboði stjórnarmanna, auk skerpingar ákvæða um sjálfstæði stjórnarmanna í lífeyrissjóðum.

Sjálfstæði stjórnarmanna er áréttað með eftirfarandi viðbótargrein í kjarasamninginn:

Stjórnarmenn skulu rækja skyldur sínar af heilindum, hafa möguleika á að verja þeim tíma til stjórnarstarfa sem slík seta krefst og taka sjálfstæðar ákvarðanir í hverju máli fyrir sig.

Tvö ákvæði um hugsanlega afturköllun tilnefningaraðila á umboði stjórnarmanna bætast við samninginn og varða formlegt ferli og aðkomu fulltrúaráðs lífeyrissjóða að þeirri ákvörðun:

Tilnefningaraðila er heimilt að afturkalla umboð stjórnarmanns á grundvelli laga og samþykkta lífeyrissjóðs. Tilkynna skuli stjórn sjóðsins með formlegum hætti rökstudda ákvörðun með tilvísun í viðeigandi lagaákvæði, samþykktir og reglur.

Afturkalli tilnefningaraðili umboð stjórnarmanns skal fulltrúaráð staðfesta þá ákvörðun ásamt tilnefningu nýs stjórnarmanns fram að næsta ársfundi.

Hér má sjá samkomulagið um breytingar kjarasamningi SA og ASÍ um lífeyrismál

Gerður hefur verið samningur við við Akademias skólann um fulla fjármögnun á MASTERCLASS og styttri námskeiðum. Um er að ræða stutt og hnitmiðuð fjarnámskeið sem í boði eru í samstarfi við aðildarfélög Landsmenntar, Ríkismenntar, Sveitamenntar og Sjómenntar. Framsýn stéttarfélag er eitt þessara stéttarfélaga sem tryggir félagsmönnum aðgengi að þessum námskeiðum á sérkjörum. Í fyrstu verður hægt að skrá sig á þrjú námskeið sem eru á verði eins og reikningar verða sendir beint á fræðslusjóði viðkomandi félagsmanna sem sækja námskeiðin. Auglýsing vegna þessa verður sett inn á heimasíðu sjóðanna og facebook síðu sjóðanna.

Til viðbótar má gera þess að öll Covid átaksverkefni fræðslusjóðanna gilda fram að sumri eða til 1. júní 2021.

MasterClass námskeið eru rafræn námskeið á netinu en með skráningu fæst aðgangur að námskeiðum í 12 mánuði. Nemendur geta því lært hvar og hvenær sem er en jafnframt farið oft yfir námsefnið á tímabilinu.

Hér má sjá lista yfir MasterClass námskeið Akademias: https://www.akademias.is/masterclass-og-styttri-namskeid.

Fyrir allar nánari upplýsingar og skráningu hafið samband við Ásdísi, asdis@akademias.is eða á Skrifstofu stéttarfélaganna á Húsavík.

Lilja Alfreðsdóttir, mennta- og menningarmálaráðherra, hefur gefið út nýja reglugerð um vinnustaðanám sem tekur gildi 1. ágúst næstkomandi. Reglugerðin felur í sér grundvallarbreytingu í þjónustu við nemendur, að því er segir á vef Stjórnarráðsins.

Þar kemur fram að með nýju reglugerðinni færist ábyrgðin á vinnustaðanáminu yfir á skólana sjálfa. Fram til þessa hafa nemendur verið sjálfir ábyrgir fyrir því að komsat á námssamning.

Skólarnir munu bera ábyrgð á því að finna vinnustað þar sem neminn fær leiðsögn og æfingu við raunaðstæður. Ef ekki tekst að koma nemanda á samning tekur við svokölluð skólaleið, þar sem skólinn þarf að sjá til þess að nemandinn fái þá þjálfun sem hann þarf. Það getur verið þjálfun á fleiri en einum vinnustað.

Loks felur reglugerðin í sér að horft verður til hæfni nemandans við ákvörðun um lengd vinnustaðanáms. Hæfnisþættir hafa verið skilgreindir fyrir hverja námsgrein og þarf nemandinn að ná tökum á þeim handbrögðum. Á vefnum segir að fyrir vikið verði vinnustaðanámið markvissara en verið hefur – og nemendur hafi tök á því að útskrifast fyrr.

Fram kemur að ráðuneytið muni vinna náið með hagsmunaaðilum að frekari þróun verkferla í tengslum við reglugerðina, sem og skipulagi náms.

Í ljósi þess að losað hefur verið um hömlur hvað varðar þann fjölda sem má koma saman er hér með boðað til langþráðs fundar í stjórn og trúnaðarráði Framsýnar mánudaginn 8. mars kl. 17:00 í fundarsal félagsins. Að sjálfsögðu nær fundarboðið líka til stjórnar Framsýnar-ung.

Í upphafi fundar verður fundarmönnum boðið upp á vöfflur með rjóma og rabarbarasultu.

Dagskrá:

1. Fundargerð síðasta fundar

2. Inntaka nýrra félaga

3. Afmæli félagsins

4. Félagsmenn og tekjur félagsins

5. Fjármál félagsins

6. Orlofsmál 2021

7. Lagabreytingar/skipuð nefnd

8. Erindi frá Björgunarsveitinni á Raufarhöfn

9. Uppgjör vegna VHE

10. Ráðningarbréf endurskoðanda

11. Bílakaup

12. Þing SGS 21.-22. okt.

13. Aðalfundur Orlofsbyggðarinnar á Illugastöðum

14. Félagsmannasjóður

15. Vinnutímabreytingar 1. maí

16. Hátíðarhöldin 1. maí

17. Kjör á trúnaðarmönnum: Olís – Pálína Þórunn GK 49

18. Formannafundur SGS

19. Hvalaskoðunarsamningur  

20. Önnur mál

a) Staða lágtekjufólks

VIRK Starfsendurhæfingarsjóður sinnir því mikilvæga hlutverki að styðja og efla starfsgetu einstaklinga sem hafa vilja og getu til þess að komast aftur á vinnumarkað eftir veikindi eða slys.

VIRK leggur áherslu á að skapa fjölbreytt tækifæri fyrir einstaklinga í þjónustu og styðja þá til endurkomu inn á vinnumarkaðinn. Á hverju ári útskrifast fjöldi einstaklinga úr starfsendurhæfingu frá VIRK og er tæplega 80% þeirra virk á vinnumarkaðinum við útskrift; fer í vinnu, nám eða virka atvinnuleit. Árið 2020 útskrifuðust 1.601 einstaklingur frá VIRK og voru 1.265 þeirra, eða 79% af þeim, virkir á vinnumarkaði við útskrift.

Umtalsverður hluti þeirra sem útskrifast úr starfsendurhæfingu fara aftur til sinna fyrri starfa eða í ný störf með aðstoð ráðgjafa VIRK í starfsendurhæfingu. Þó er ávallt ákveðinn hluti einstaklinga sem ljúka þjónustu hjá VIRK en eru enn með skerta starfsgetu við útskrift. Þessi hópur þarf oft aukna aðstoð við að komast inn á vinnumarkaðinn á farsælan hátt og því stendur þeim til boða að þiggja þjónustu frá sérstökum atvinnulífstenglum sem starfa hjá VIRK.

VIRK Atvinnutenging

Þegar ráðgjafar VIRK telja að einstaklingar í starfsendurhæfingu gætu nýtt sér frekari aðstoð við endurkomu á vinnumarkað geta þeir vísað þeim til atvinnulífstengla VIRK. Þjónustan sem atvinnulífstenglar veita er meðal annars aðstoð við gerð ferilskrár og kynningarbréfs, undirbúningur fyrir atvinnuviðtöl og aðstoð við atvinnuleitina sjálfa. Meginmarkmiðið er að undirbúa þessa einstaklinga sem best fyrir atvinnuleit og fylgja þeim síðan eftir, jafnvel eftir að í starf er komið eða eins og þörf er á, en ferlið er sniðið eftir þörfum hvers og eins.

Lögð er áhersla á að þeir þjónustuþegar sem þess þurfa fái tækifæri til að koma inn á vinnumarkaðinn með stigvaxandi hætti og í þeim tilfellum er oft unnin sérstök virkniáætlun í samvinnu við einstaklingana sjálfa og yfirmenn þeirra. Í slíkum áætlunum er tekið mið af verkefnum, vinnuferlum, aðstæðum og vinnutíma á viðkomandi vinnustað.

Lögð er áhersla á að styðja bæði einstaklinginn og ekki síður vinnustaðinn. Meðan á eftirfylgni stendur aðstoða atvinnulífstenglar við úrlausn vandamála sem upp geta komið í endurkomuferlinu í samráði við starfsmanninn og vinnustaðinn.

Gott samstarf við fyrirtæki

Markmiðið með atvinnutengingunni er að ljúka starfsendurhæfingu á farsælan hátt með því að tengja einstaklinga við störf við hæfi og útvega fyrirtækjum gott starfsfólk ásamt því að halda uppi virkri atvinnuþátttöku á Íslandi og stuðla að heilbrigðu samfélagi.

Gott samstarf við fyrirtæki er því grundvöllur farsællar atvinnutengingar. Atvinnulífstenglar VIRK gegna lykilhlutverki í því að tengja einstaklinga við fyrirtæki eða stofnanir út frá óskum beggja og aðstoða einstaklinginn, en ekki síður vinnustaðinn, við aðlögun og endurkomu til vinnu.

Samstarf við fyrirtæki og stofnanir hefur gengið vel og viðtökur verið góðar. Yfir 1.300 fyrirtæki eru skráð inni í upplýsingakerfi VIRK og er stór hluti þeirra með skráða tengiliði, en það auðveldar öll samskipti við fyrirtækin þegar leitað er að störfum hjá þeim. Af þessum fyrirtækjum eru yfir 300 fyrirtæki búin að undirrita sérstakan samstarfssamning við VIRK. Í gegnum allt þetta ferli hafa hundruð einstaklinga fengið vinnu með aðstoð atvinnulífstengla VIRK.

Könnunin kallaði fram samfélagslegt mikilvægi þess að skapa rými á vinnumarkaðinum fyrir einstaklinga með mismunandi starfsgetu með því m.a. að fjölga hlutastörfum.

Mikilvægi hlutastarfa

Þátttaka á vinnumarkaði á Íslandi er mismunandi milli hinna ýmsu þjóðfélagshópa, t.d. er atvinnuþátttaka einstaklinga með skerta starfsgetu minni en hjá einstaklingum með fulla starfsgetu. Einstaklingar með skerta starfsgetu sem eru á vinnumarkaðinum eru einnig mun líklegri til að vera í hlutastörfum í samanburði við þá sem eru með fulla starfsgetu.

Rannsóknir sýna að það að vera með vinnu er mikilvægt fyrir bæði heilsu og velferð einstaklingsins og því er mikilvægt að fjölga tækifærum einstaklinga með skerta starfsgetu til þátttöku á vinnumarkaði. Fjölgun hlutastarfa á íslenskum vinnumarkaði væri ein leið til þess en samkvæmt tölum frá Hagstofunni eru einungis um 23% af öllum störfum í landinu skilgreind sem hlutastörf.

Telja mögulegt að fjölga hlutastörfum

Skráning fyrirtækja hjá VIRK hófst árið 2016 í tengslum við þróunarverkefnið Aukin atvinnutenging í starfsendurhæfingu, sem við lok verkefnis var innleitt inn í ferli starfsendurhæfingar sem VIRK Atvinnutenging. Árið 2018 fékk VIRK gott tækifæri til að skoða afstöðu fyrirtækja sem skráð voru í upplýsingagrunn VIRK. Það ár tók VIRK þátt í undirbúningi og útfærslu á rannsókn sem velferðarráðuneytið stýrði, þar sem kanna átti styðjandi og hindrandi þætti fyrir atvinnuþátttöku einstaklinga með skerta starfsgetu út frá sjónarmiðum atvinnurekenda.

Spurningakönnunin var framkvæmd af Gallup og var um að ræða þversniðskönnun meðal íslenskra fyrirtækja, fyrsta könnunin sem gerð hefur verið á viðhorfum vinnuveitenda á Íslandi gagnvart því að ráða starfsfólk með skerta starfsgetu í vinnu.

Niðurstöður könnunarinnar, sem kynntar voru í ársriti VIRK 2019 og sjá má hér, sýna m.a. að nær helmingur fyrirtækjanna (45%) sem tóku þátt í rannsókninni töldu mögulegt að fjölga hlutastörfum á vinnustaðnum þeirra.

Niðurstöðurnar sýndu einnig að vinnuveitendur með fyrri reynslu af því að ráða einstaklinga með skerta starfsgetu voru marktækt líklegri til að vilja ráða aftur slíka starfsmenn á næstu tveimur árum og þeir voru líka líklegri til að telja mögulegt að fjölga hlutastörfum á vinnustaðnum. Tæp 60% fyrirtækjanna sem höfðu reynslu af því að ráða starfsmenn með skerta starfsgetu sögðu reynsluna hafa verið frekar eða mjög góða. Einungis 4% fyrirtækjanna sögðu reynsluna hafa verið frekar eða mjög slæma. Fyrirtækin með góða reynslu af slíkum ráðningum voru líka marktækt líklegri til að svara játandi að hægt væri að fjölga hlutastörfum á vinnustaðnum þeirra.

VIRK leitar stöðugt eftir samstarfi við ný fyrirtæki og stofnanir sem eru hvött til þess að afla sér nánari upplýsinga á virk.is eða hafa samband við atvinnulífstengla VIRK með því að senda póst á atvinnutenging@virk.is.

Fjölbreytileiki á vinnumarkaði mikilvægur

Í könnuninni kom einnig skýrt fram mikilvægi þess að vera í góðu sambandi við vinnuveitendur, þar sem þátttakendur frá fyrirtækjum sem voru úr upplýsingagrunni VIRK en þau höfðu fengið sérstaka kynningu á starfsemi VIRK og atvinnutengingu fyrir einstaklinga með skerta starfsgetu, sýndu jákvæðari viðhorf en önnur fyrirtæki í rannsókninni gagnvart þessum hópi starfsmanna hvað varðar t.d. fjarveru frá vinnu og sveigjanleika í vinnu. Þeir töldu enn fremur að fjölbreytileikinn sem skapaðist við að ráða starfsmenn með skerta starfsgetu væri mikilvægur fyrir vinnustaðinn.

Könnunin kallaði fram samfélagslegt mikilvægi þess að skapa rými á vinnumarkaðinum fyrir einstaklinga með mismunandi starfsgetu með því m.a. að fjölga hlutastörfum.

Hafðu samband!

Mikilvægur þáttur í starfi atvinnulífstengla VIRK er að vera í góðu sambandi við vinnustaði og veita bæði almenna fræðslu og stuðning sem og meira sérhæfða ráðgjöf þegar einstaklingar sem eru að ljúka starfsendurhæfingu eru að koma til baka inn á vinnustaðinn.

VIRK leitar stöðugt eftir samstarfi við ný fyrirtæki og stofnanir sem eru hvött til þess að afla sér nánari upplýsinga á virk.is eða hafa samband við atvinnulífstengla VIRK með því að senda póst á atvinnutenging@virk.is.

Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu 25. febrúar.

Formaður Þingiðnar, Jónas Kristjánsson, var kallaður fyrir Byggðaráð Norðurþings í gær til að ræða stöðuna í atvinnumálum hjá iðnaðarmönnum ásamt framkvæmdastóra félagsins. Fundurinn fór vel fram og skiptust menn á skoðunum. Í máli Jónasar kom fram að almennt er staðan mjög góð hjá iðnaðarmönnum sérstaklega þó hjá trésmiðum innan félagsins. Töluvert hefur verið um nýbyggingar og viðhaldsverkefni á svæðinu. Að sjálfsögðu munaði um stórar framkvæmdir á okkar mælikvarða eins og framkvæmdir Búfesti á Húsavík, nýja fjölbýlishúsið við Útgarð og framkvæmdir fiskeldisfyrirtækja í Kelduhverfi og Öxarfriði. Allt væru þetta mannfrek verkefni. Frekari verkefni væru í farvatninu sem kæmu til með að skipta verulega miklu máli á næstu árum hvað byggingariðnaðinn varðaði s.s. bygging á nýju hjúkrunarheimili á Húsavík. Jafnframt væri til skoðunar að reisa húsnæði undir þaraverksmiðju, vonandi næði sú hugmynd fram að ganga. Þá kæmi til með að lifna yfir öðrum iðnaði þegar starfsemi PCC á Bakka færi aftur á stað í vor. Jónas sagði bjart yfir iðnaðarmönnum um þessar mundir enda mikið að gera og lítið sem ekkert atvinnuleysi meðal þeirra ólíkt öðrum atvinnugreinum.

•